Verwachtingen bij het bakken van je eigen brood

Wanneer je begint met het bakken van je eigen brood heb je waarschijnlijk bepaalde verwachtingen. Verwachtingen van het bakresultaat, verwachtingen van de smaak, geur of misschien zelfs verwachtingen van de houdbaarheid. Logisch dat je verwachtingen hebt, want anders begin je natuurlijk niet aan het bakken van je eigen brood. Om eventuele teleurstelling te voorkomen lees je hier een aantal dingen waarmee je rekening kunt houden, misschien helpen ze je ook met het bijstellen van je verwachtingen of de afschuw die je krijgt van het bakken wanneer het brood niet zal worden zoals je hoopt of verwacht. Gelukkig kan iedereen het bakken van brood leren!

Oefening baart kunst

Net als alle andere dingen die je in het leven leert komt er bij het bakken van brood ook het oefenen om de hoek kijken. Je kon niet meteen lezen, je kon niet meteen schrijven en je kon ook niet meteen fietsen. Zo gaat het ook met het bakken van brood.

Voordat het ‘goed’ gaat zal je waarschijnlijk (net zoals bij het fietsen) en paar keer vallen. Van dit vallen leer je gelukkig, want je kunt nu wel fietsen, toch? Verwacht dan ook niet dat je brood na één poging er zo uit gaat zien als de foto bij een recept. Degene die dit brood heeft gemaakt heeft het ook vele pogingen gekost. Misschien was het eerste brood van die persoon wel veel minder ‘mooi’ als jouw eerste brood gaat worden. Misschien is je eerste brood wel perfect, wie weet? Raak in ieder geval niet teleurgesteld wanneer je eerste brood niet moeders mooiste is. Blijf lekker oefenen en het zal iedere poging beter lukken!

Tip: lees dit artikel eens door voordat je gaat beginnen: Je eerste brood bakken

Je zelfgebakken brood is (bijna) altijd het lekkerste

Wanneer je zelf brood gaat bakken is het zelfgebakken brood (bijna) altijd het lekkerste brood dat je hebt geproefd. Niet alleen door de smaak op zich, maar door de hele beleving. Jij hebt tenslotte van een aantal losse ingrediënten een volledig nieuw (en erg lekker) product gemaakt. Zolang het brood niet verbrand is (maar naar jouw mening wel mislukt) is het zelfgebakken brood waarschijnlijk nog lekkerder dan ieder ander brood dat je hebt geproefd!

Verwachtingen over de luchtigheid en hoogte van je brood

Naast de verwachtingen over de vorm van het brood heb je misschien verwachtingen over de luchtigheid van je zelfgebakken brood. Wanneer je al eens een brood hebt gebakken of je verdiept hebt in het bakken van brood lees je misschien wel eens de volgende dingen: ‘mijn brood is erg laag’, ‘mijn brood is niet mooi gerezen’, ‘mijn brood is niet luchtig van binnen’ of ‘mijn brood is erg compact en zwaar’.

Natuurlijk zijn deze uitspraken objectief, voor de een is het brood luchtig genoeg, voor de ander is het klein en compact. Smaken verschillen en meningen ook. Maar naast het objectieve gedeelte zijn er wel een aantal factoren die grote invloed hebben op hoe een brood rijst. Ik zal er een paar beschrijven.

De gebruikte grondstoffen

De gebruikte grondstoffen zijn van grote invloed op hoeveel een brood kan rijzen. Natuurlijk ligt het er ook aan hoe lang je je brood laat rijzen maar er is een bepaalde grens. Van nature zal een brood dat gemaakt is van een (volkoren)meel (de volledig gemaalde graankorrel) minder rijzen dan een brood dat is gemaakt van bloem (meel waar de zemel/vliesjes uit zijn gezeefd). Maar de ene bloem- of meelsoort is ook de andere niet. Onderling zit er nog veel verschil in de grondstoffen.

Wat precies de verschillen zijn is voor dit artikel niet van belang, maar het is wel goed om te weten dat de gebruikte ingrediënten een aanzienlijk effect hebben op hoe groot je brood zal worden (of hoe laag hij eventueel blijft). Je kunt met mijn rekenmachine trouwens uitrekenen welke hoeveelheid bloem of meel ik aanbeveel voor jouw formaat bakblik (als je een bakblik wilt gebruiken).

Lees ook: Welke soort bloem of meel gebruik je voor het bakken van brood?

Het gebruik van toevoegingen (verbeteraars)

Broodverbetermiddelen of broodverbeteraars zijn er in vele soorten. De één denkt dat een broodverbeteraar alleen gebruikt wordt voor de houdbaarheid, maar het is iets ingewikkelder dan dat. Ik zal hier nog een artikel over schrijven om de diepte in te gaan over broodverbeteraars en broodverbetermiddelen.

Bakeigenschappen en luchtigheid

Om de bakeigenschappen en luchtigheid van je brood te verbeteren kun je eventueel gebruik maken van een enzymmix. Dit is een soort broodverbeteraar waardoor je deeg sterker en luchtiger zal worden. Ben je teleurgesteld in de luchtigheid en vind je het toevoegen van wat grondstoffen niet erg? Dan is dit zeker een goede optie. Zelf heb ik goede ervaringen met de Enzymmix van de Zuidmolen.

Verwachtingen over de houdbaarheid van je brood

Verwacht van je zelfgebakken brood (zonder extra toevoegingen) niet dat hij zolang mals en vers blijft als een brood dat uit de fabriek komt rollen. In dit brood zitten vaak veel toevoegingen die het brood malser maken en de ‘versheid ervaring’ van het brood aanzienlijk verlengen. Je zult dus je brood waarschijnlijk eerder als ‘droog’ of ’taai’ ervaren. Het gebruik van een vetstof (wat boter of olie) zorgt er voor dat je brood wat langer houdbaar is en wat malser zal worden, verwacht hier echter geen wonderen van, brood zonder extra hulpstoffen is nu eenmaal sneller ‘droog’.

Broodverbeteraar die de ‘versheid’ verlengen (minder snel ‘droog’ brood)

Wanneer je toevoegingen in je brood niet erg vindt en houdbaarheid en malsheid voor jou het belangrijkste is dan kun je eens kijken naar een broodverbetermiddel. Dit broodverbetermiddel van Molen de Hoop bevat zowel enzymen als andere hulpstoffen die je brood langer ‘vers’ en ‘mals’ houden.

Er zijn voorstanders en (erg fanatieke) tegenstanders van het gebruik van dergelijke producten, zelf vind ik dat je lekker moet doen wat jou bevalt! Mijn advies is om in alle gevallen zelf te onderzoeken welke middelen gebruikt worden in de verbeteraar (Google bijvoorbeeld de eventuele E-nummers en bepaal zelf of je daar bezwaar tegen hebt). Zo kun je zelf bepalen wat de samenstelling van je brood gaat worden en wat er allemaal in gaat.

Andere werkwijze met positief effect op ‘houdbaarheid’

Om de houdbaarheid (lees: zorgen dat het brood minder snel ‘droog’ is) kun je een andere werkwijze gebruiken. Je kunt bijvoorbeeld werken met diverse soorten voordeeg, kookstukken, een poolish, biga’s, meer water of bijvoorbeeld desem. Het zal een positief effect hebben op hoe lang een brood ‘mals’ blijft, maar ook hier kun je er vanuit gaan dat dat nooit zo lang zal zijn als bij een brood waar hulpstoffen (emulgatoren, extra vetten en dergelijke) in zitten. Oja, lang niet ieder verbetermiddel gebruikt E920 (L-Cysteïne), mocht je dat filmpje ooit eens hebben gezien en ben je toch bang dat het in jouw product zit, laat dan gewoon producten met E920 lekker links liggen.